Ο έλεγχος και αξιολόγηση της λειτουργικότητας της πλατφόρμας μέσω συν-σχεδιασμού με τους δυνητικούς χρήστες (concept and functionality testing with co-design) είναι μια συλλογική διαδικασία δοκιμών και ελέγχου που εμπλέκει τους χρήστες στον σχεδιασμό και την ανάπτυξη ψηφιακών συστημάτων. Ο πρωταρχικός στόχος αυτής της φάσης είναι η επικύρωση και αξιολόγηση των βασικών λειτουργιών και χαρακτηριστικών (functions and features) της πλατφόρμας ώστε να κατανοήσουμε αν λειτουργίες που περιλαμβάνει και παρέχει η πλατφόρμα καλύπτουν τις ανάγκες των χρηστών. Σημαντικό πλεονέκτημα που παρέχει η μέθοδος είναι ότι επιτρέπει την περαιτέρω συλλογή αναγκών και ιδεών από τους χρήστες που ανατροφοδοτούν περαιτέρω το σχεδιασμό. Με αυτόν τον τρόπο, δίνεται στους χρήστες η ευκαιρία να παρέχουν σχόλια, προτάσεις και να συμμετέχουν σε μια διαδικασία συν-σχεδιασμού με την ομάδα του έργου. Έτσι διασφαλίζεται ότι το σύστημα ευθυγραμμίζεται με τις ανάγκες και τις προσδοκίες τους ενισχύοντας την δυνατότητα υιοθέτησης της πλατφόρμας από εταιρείες και οργανισμούς. Σύντομη περιγραφή της μεθοδολογίας.
Ο έλεγχος και αξιολόγηση της λειτουργικότητας της πλατφόρμας θα πραγματοποιηθεί μέσω δοκιμαστικής χρήσης της πλατφόρμας από επαγγελματίες, εκπροσώπους διαφορετικών εταιρειών και οργανισμών από τους τομείς της τεχνολογίας και πληροφορικής, της κοινωνικής καινοτομίας και επιχειρηματικότητας, καθώς και του δημόσιου τομέα. Οι συμμετέχοντες θα επιλεχθούν με γνώμονα την ισορροπημένη εκπροσώπηση ανάμεσα σε άνδρες και γυναίκες. Οι συμμετέχοντες θα είναι μεσαία και υψηλά στελέχη που διαδραματίζουν ενεργό ρόλο στη διαμόρφωση του έργου και λαμβάνουν αποφάσεις σχετικά με τη μεθοδολογία που ακολουθείται. Αν και δεν απαιτείται προηγούμενη γνώση της μεθοδολογίας της σχεδιαστικής σκέψης, είναι επιθυμητό να υπάρχει ένας βαθμός εξοικείωσης του κάθε συμμετέχοντες με κάποιες από τις τρεις βασικές φάσεις ενός έργου: έρευνα, σχεδιασμός και δοκιμή με χρήστες.
Στόχοι της διαδικασίας ελέγχου και αξιολόγησης της πλατφόρμας τίθενται οι εξής:
- Λειτουργικότητα της πλατφόρμας: Ο πρώτος και βασικός στόχος είναι να αξιολογηθεί αν οι λειτουργίες που περιλαμβάνει η πλατφόρμα είναι επαρκείς, αν καλύπτουν δηλαδή τις ανάγκες των χρηστών ή αν απαιτούνται και κάποιες πρόσθετες λειτουργίες που δεν έχουν προβλεφθεί.
- Περιπτώσεις χρήσης: Ο δεύτερος στόχος είναι να κατανοήσουμε σε ποιες περιπτώσεις θα χρησιμοποιούν οι επαγγελματίες την πλατφόρμα. Είναι σημαντικό να διαπιστώσουμε εάν προτιμούν τη χρήση της κατά τη διάρκεια έργων που ξεκινούν, είναι σε εξέλιξη, ή ακόμα και στο πλαίσιο εκπαιδευτικών προγραμμάτων προκειμένου να εκπαιδεύσουν τους συνεργάτες τους στη μεθοδολογία της σχεδιαστικής σκέψης.
- Υιοθέτηση και ενσωμάτωση στην εργασία: Ο τρίτος στόχος είναι να κατανοήσουμε εάν οι επαγγελματίες θα χρησιμοποιούσαν την πλατφόρμα στο πλαίσιο της εργασίας τους.
Ο έλεγχος και αξιολόγησης της πλατφόρμας πραγματοποιείται σε 2 φάσεις:
Στην πρώτη φάση πραγματοποιείται δοκιμαστική χρήση της πλατφόρμας και αξιολόγηση μέσω δομημένων συνεντεύξεων Στην αξιολόγηση της πλατφόρμας θα συμμετέχουν 5 – 7 εταιρείες και οργανισμοί. Η αξιολόγηση πραγματοποιείται μέσω ατομικών συνεντεύξεων με εκπροσώπους αυτών των εταιρειών και οργανισμών. Επιλέγεται αυτή η μέθοδος συλλογής πληροφοριών λόγω των ποιοτικών πλεονεκτημάτων που προσφέρει. Αξίζει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με τη βιβλιογραφία και καλές πρακτικές που λήφθηκαν υπόψη κατά τη διαμόρφωση της στρατηγικής για την προσέλκυση συμμετεχόντων 1 , η δοκιμή με 4 συμμετέχοντες αποκαλύπτει το 75% των αναγκών και προβλημάτων ενώ η δοκιμή με 5 συμμετέχοντες 2 αποκαλύπτει περίπου το 80% των προβλημάτων και αναγκών. Επιπλέον προσθήκη 1 ή 2 ακόμη συμμετεχόντων μπορεί να επικυρώσει περαιτέρω τα ευρήματα. Επιλέγοντας 5 – 7 συμμετέχοντες, στόχος μας είναι να επιτύχουμε μια ισορροπία μεταξύ της εφικτότητας (βάσει του διαθέσιμου χρόνου), της αποτελεσματικότητας για τη διασφάλισης της ενδελεχούς αξιολόγησης του συστήματος. Πριν από τη συνέντευξη, οι συμμετέχοντες καλούνται σε δικό τους χρόνο να συνδεθούν ως χρήστες στην πλατφόρμα, να περιηγηθούν σε αυτήν και να εξοικειωθούν με τις λειτουργίες της. Λαμβάνοντας υπόψη ένα έργο στο οποίο συμμετέχουν, θα τους ζητηθεί να σκεφτούν και να καταγράψουν τι ενέργειες θα πραγματοποιούσαν στην πλατφόρμα και ποιες λειτουργίες θα χρησιμοποιούσαν. Στη συνέχεια, κατά τη διάρκεια της συνέντευξης, οι συμμετέχοντες καλούνται να αναστοχαστούν σχετικά με την εμπειρία της πλατφόρμας και να μοιραστούν τις απόψεις τους σχετικά με τη δραστηριότητα που τους ανατέθηκε. Μέσω δομημένων ερωτήσεων, αξιολογούν την εμπειρία χρήσης της πλατφόρμας και θα παράσχουν αναλυτικά σχόλια και παρατηρήσεις για τη λειτουργικότητα. Τα δεδομένα των συνεντεύξεων αναλύονται και θα καταγράφονται τα θετικά σημεία της εμπειρίας της πλατφόρμας καθώς και ανάγκες των χρηστών που δεν καλύπτονται από την υφιστάμενη λειτουργικότητα.
Στη δεύτερη φάση θα πραγματοποιηθεί συνεργατικό εργαστήριο ιδεασμού. Στο εργαστήριο θα συμμετέχουν εκπρόσωποι από 4 – 5 εταιρείες και οργανισμούς. Στη διάρκεια του εργαστηρίου αρχικά θα παρουσιαστούν τα αποτελέσματα της έρευνας μέσω συνεντεύξεων που προηγήθηκε και θα συζητηθούν με τους συμμετέχοντες με στόχο να επικυρώσουμε τα συμπεράσματα που εξήχθησαν. Στη συνέχεια οι συμμετέχοντες, υπό την καθοδήγηση του ερευνητή, θα συμμετάσχουν σε κάποιες δομημένες δραστηριότητες ιδεασμού με στόχο την από κοινού παραγωγή ιδεών για τη βελτίωση της λειτουργικότητας της πλατφόρμας. Τέλος, οι ιδέες που θα προκύψουν από το εργαστήριο θα συζητηθούν με την ομάδα έργου (Nielsen, 2024)( Mayhew, 2014).
Συνοψίζοντας, η μεθοδολογία ελέγχου και αξιολόγησης της λειτουργικότητας της πλατφόρμας, όπως περιγράφεται παραπάνω, είναι σύμφωνη με τη μέθοδο της σχεδιαστικής σκέψης, αξιοποιώντας ποιοτικά δεδομένα και διαδικασίες συνεργατικού σχεδιασμού.